چگونه معماران از فضا،نور و مصالح برای تاثیرگذاری روی حالات شما استفاده می کنند؟

یکی از جایزه های ویژه معماری برای طراحی کتابخانه ها را kashmira Gander  دریافت کرد،برای توجه به رابطه بین فضا و حالات درونی انسانها.به نظر او کتابخانه دیگر محلی ساکت و خاموش و صرفا محلی برای مطالعه تنها نیست بلکه الان فضایی روشن و فعال است که افراد می توانند با تکنولوژی جدید و رابطه با جامعه محلی،خود را مشغول سازند.

برنده هفتم این جایزه از موسسه آمریکایی معماران(AIA) بود که جازه ای که برای طراحی ساختمان کتابخانه دریافت کردند ویترین بسیار خوبی برای این موسسه گردید.

شرکت کننده ها چه از کلان شهرها و چه از شهرهای کوچک برای ساختمانهای بازسازی شده یا ساختمان های تازه ساز از پنل های صنعتی حرفه ای استفاده کرده بودند.چیزی که آنها را متحد می کرد این بود که گذشته از توجه به شکل تاثیر گذار و قابل توجه ساختمان به این نکته دقت کرده بودند که معماری و عناصر آن مثل نور،فضا،هندسه و مصالح میتوانند روی حالات و درک افراد از فضا تاثیرگذار باشد.

از پروژه های مطرح و معروف که در این زمینه موفق بوده اند میتوان به کتابخانه عمومی Renton در واشنگتن،با شیشه های سراسری، ساختمان استادانه  وستودنی بانک در Ceda River از آلومینیم خام و کتابخانه عمومی Lawrence در کانساس با سازه هندسی منظم از خطوط خشن که با پنل های قرمز مایل به قهوه ای پوشانده شده است اشاره کرد.

ممکن است واضح به نظر برسد اما اکثر ساختمانهای زیبا تا حد زیادی بلا استفاده می مانند اگر به عملکرد آنها توجه نشود.زیبایی خیره کننده به چه کار می آید وقتی فردی که داخل ساختمان است به دلیل مکان نا مناسب پنجره ها از گرما خفه شود یا از چیدمان مبلمان منظم در داخل فضا ناتوان شود؟برای شناختن بیشتر و تسلط کامل بر اهمیت این تاثیر AIA 6 زمینه اصلی را برای معماران گردآوری کرده است که در زمان طراحی فضا توجه خاصی به این موضوع داشته باشند.

Scott Frank سخنگوی AIA توضیح می دهد که در این میان ترویج ارتباطات اجتماعی،سهولت حرکت و محرکهای حسی فضا به خوبی نیازهای افراد استفاده کننده را تامین می کنند.برای مثال نور طبیعی می تواند روی روند بهبود بیماران بیمارستان و یا عملکرد بهتر دانش آموزان مدرسه اثر مثبت و به سزایی داشته باشد.

دکترAlan Lewis در سخنرانی برای معماران در دانشگاه منچستر گفت”نور قطعا روی افراد تاثیرات فیزیولوژیکی میگذارد.تحقیقات نشان می دهند که نورهای قابل مشاهده به اعضای بدن در تنظیم و تولید هورمون melatonin که به نوبه خود تنظیم کننده ساعت بدن است و عادات بیدار شدن و هضم غذا را تغییر می دهد کمک میکند.همچنین این نورها محرک تولید انتقال دهنده عصبی serotonin هستند که می توانند علایم افسردی را کاهش دهند.”

یک فضای طراحی شده خوب به خصوص برای کتابخانه های مدرن،باید دارای فضاهای متنوعی برای استفاده های گوناگون باشد.

دکترMarialena Nikolopoulou در جمع دانشجویان معماری دانشگاه کنت گفت”طراحی خوب زمانی اتفاق می افتد که درک کنیم ساختمان به فرد تعلق ندارد یا به کسانی که از آن ساختمان درک و احساس دارند و یا در آنجا کار می کنند.بلکه طرح باید انعطاف پذیری لازم را برای کشف و تجربه افراد حاضر در ساختمان داشته باشد.”

دکتر Birgitta Gatersleben در سخنرانی بزرگی در ارتباط با روانشناسی محیط در دانشگاه Surrey این نظر را دارد که”مردم طیف وسیعی از وظایف و کارهای مختلف را انجام می دهندو نیازهای مختلفی دارند.بعضی مواقع می خواهند تنها باشند و در بعضی مواقع نیازمند حضور در جمع هستند.فضاهای منعطف و پلان های آزاد که باعث می شوندهمه چیز به خوبی قابلیت تغییر داشته باشد برای مردم جذاب و تاثیرگذار است.در طراحی انجام شده توسط AIA کتابخانه های آینده به وضوح دارای فضاهای بزرگ گوناگون با انعطاف پذیری بالایی هستند که فوق العاده است.”

اما حقیقت این است که ساختن فضایی عالی و بی نقص غیرممکن است و امری ذهنی است.ساختمان بی نقص متعادل سازی بین فرم و عملکرد است.این امر سخت تر از ساختن نمونه اولیه بسیار خوب و زیبایی است که معماران در کامپیوتر یا ماکت فیزیکی می سازند.این احجام با قوانین معماری و اغلب بودجه کم محصور و محدود می شوند.

دکتر Raymond Lucas سرپرست معماری دانشگاه منچستر میگوید”فضاهای منفی هیچگاه عمدی ساخته نمی شوند.ساختمان ها پیچیده طراحی می شوند و این غیرممکن است که همه چیز را در مورد فضایی که هنوز ساخته نشده پیش بینی کنیم.ساختمان ها هیچ گاه به درستی به اتمام نمیرسند.آنها نیازمند نگهداری دایمی هستندو زندگی و اشتغال و فعالیت داخل آنها به منظور عملکرد بهتر فضا باید مورد توجه قرار گیرد.”

دکتر Melanie Dodd برنا مه ریز اصلی عملکرد فضایی در مدرسه مرکزی St Martins می گوید”تاثیر معماری روی حالات افراد بسیار زیاد است.مسلما این یکی از اصول معماری است که در این راه به ما اجازه فعالیت،رفتار،اندیشه و عکس العمل را می دهد.این موضوع ضرورتا سبب بروز مشکلی در طراحی نیست و ممکن است رابطه مستقیم بین تاثیر معماری بر فضا و عملکرد آن فضا وجود نداشته باشد.این موضوع ممکن است پیچیده و ذهنی باشدو در طول زمان اتفاق بیافتد و قابل استفاده باشد.”

Adrin LAhoud دبیر مدرسه معماری در دانشکده هنر Royal شاید صریح ترین ارزیابی را در مورد تاثیر فضا روی اشخاص استفاده کننده از آن فضا کرده است”آیا مسئله معماری است؟البته…آیا میتوان مردم را از شرایط سیاسی اطرافشان جدا کرد؟نه…برای تبدیل شدن به یک معمار خوب شما نیاز دارید که قدردانی عمیق از شخصیت انسان داشته باشید و همچنین ظرفیت زیادی برای دگرگونی ها.”

دکتر Sergio Altomonte معمار و دانشیار دپارتمان معماری و فضای سبز دانشگاه ناتینگهام میگوید”در طراحی ساختمانها و فضاهای شهری دردرجه نخست باید به افراد استفاده کننده از آن توجه شود.برای معمار امروز بسیار مهم است که طراحی اش منجر به سلامت روانی و فیزیکی شود که امروزه به موضوع و ارتباط مهمی تبدیل شده است.”

معمار Lynn Grosman رئیس موسسه AIA و عضو هیئت ژوری جایزه کتابخانه معتقد است که”برندگان در واقع برنده جایزه ای شدند که در ذهن داشته اند.این کتابخانه ها همگی جذاب و هیجان انگیز هستند و در عین حال مکانی راحت برای گذراندن وقت از صبح تا بعداظهر و یا حتی عصر.علاوه بر اینکه مناظر فراوان و نورهای طبیعی در محیط وجود دارد که افراد میتوانند از آنها استفاده کنند،قابلیت دیدن طبیعت بیرون و فعالیتهایی که در آنجا صورت می گیرد نیز برای افراد داخل فضا  مهیا است.همچنین افرادی که در بیرون هستند می توانند افراد داخل فضا را به صورت اجمالی ببینند.آنها جدا هستند ولی در عین حال با هم ارتباط دارندو این ارتباط آنها را با هم متحد می کند.”

تعداد زیادی از مطالعه کنندگان و اساتید نشان دادند که ساختمان ها می توانند روی سلامت افراد تاثیرگذار باشند و شهروندان جوامع مدرن ۹۰% از وقت خود را در داخل این فضاها می گذرانند.

این مطلب از همه مهمتر است.