طراحی مجتمع مسکونی روی شیب

در اواخر دهه سی میلادی، «میس وندرروهه»‌به لحاظ کاری در اروپا در اوج دوران حرفه ای خود بود. وی به تازگی طراحی مجتمع مسکونی در کوی معروف «وایسنهوف»‌  در اشتوتگارت را به پایان برده بود و مشغول کار بر روی پاویون مشهور آلمان جهت نمایشگاه بین المللی در بارسلونا بود. در سال ۱۹۲۷ «فریتیز تاگندات»، برای طراحی ویلای شخصی خود و همسرش در جمهوری چک به میس وندرروهه مراجعه نمود. سایت مورد نظر در کنار تپه‌ای با شیب ملایم و چشم اندازه فوق‌العاده بر فراز شهر قرار داشت.

میس ون دروهه در مورد پیدا کردن نیروی کار مناسب در آن منطقه که بتوانند خواسته‌های وی را برآورده سازند بسیار مردد بود ولی پس از سفر و بازدید از سایت نه تنها نگرانی اش مرتفع گردید بلکه از موقعیت سایت بسیار خوشش آمد. بدین ترتیب در دسامبر ۱۹۳۷ طراحی بنا آغاز و در پایان سال ۱۹۳۰ عملیات اجرای آن به اتمام رسیده و خانه به مشتریان تحویل داده شد.

خانه بر روی شیب تپه ساخته شده است و از دسترسی سواره بالای تپه فقط بخش بالایی بنا قابل مشاهده است. ساختمان به دو حجم تقسیم می شود که سطوح آنها با هم موازی هستند. یکی از آنها شامل فضایی خدماتی وگاراژ است. دیگری درب جلویی و سطحی که اتاق های خواب در آن قرار دارند را شامل می شود و در بین این دو قسمت فضای بازی طراحی شده است که به شهر دید دارد. پانل شیشه‌ای نیمه استوانه‌ای شکل که از جمله شاخصه های این بنا محسوب می شود در بیرون بنا ورودی را تعریف می‌کند و در داخل نیز راهرو و هال ورودی را روشن می‌سازد. امتداد راهرو و نحوه جانمایی اتاق‌ها از الگوی سنتی واضحی پیروی می ‌کند که در آن اتاق‌ها رو به جنوب داشته و به تراسی که به باغ دید دارد، دسترسی دارند. در پایین‌ترین سطح خانه فضایی به وسعت ۷۰۰ متر مربع با ابعاد ۱۵ در ۲۴ طراحی شده است.

مکان‌یابی و ابعاد پنجره ها به نحوی است که هیچ انقطاعی میان فضای درون و بیرون محسوس نبوده و بدین ترتیب حداکثر استفاده از دید و منظر باغ و پیرامون سایت ممکن گردیده است. چگونگی تفکیک فضای درون و بیرون یکی از دغدغه‌های همیشگی میس وندر روهه بوده و در اغلب آثار او جزییات فرم پنجره‌ها و درهای کشویی با دقت بسیار و توسط خود او طراحی شده‌اند. در طبقه همکف پارتیشن نیم دایره‌ای فضاهای نشیمن مهمان، آشپزخانه، محدوده غذاخوری، دفترکار و فضاهای نشیمن از یکدیگر جدا ساخته است. مصالح به کار رفته در داخل بنا بسیار ساده و عالی انتخاب شده اند. چوب، سنگ، پرده‌های ابریشم و قالیچه‌های پشمی همگی در هماهنگی کامل با یکدیگر سازماندهی شده اند.

از آنجا که میس وندر روهه فارغ التحصیل رشته طراحی صنعتی است در آثار او همواره طراحی مبلمان و دکوراسیون همانقدر حائز اهمیت بوده است که طراحی خود بنا تمامی جزئیات لوکس این خانه نظیر دستگره‌های در، اتصالات فلزی، میزها، صندلی‌های راحتی، همه و همه رامیس وندر روهه شخصاً و با دقت و وسواس بسیار طراحی کرده است. طبقه پایین شامل فضاهای انبار و پیشرفته ترین تجهیزات آن زمان نظیر گرمایش مرکزی، هواساز و سیستم الکترونیکی کنترل پنجره‌ها می‌باشد.

در سال ۱۹۳۳ مدرسه معماری باوهاس که تحت مدیریت میس ون دروهه بود بوسیله نازی‌ها تعطیل شد. وی تا سال ۱۹۵۰ به آلمان باز نگشت. خانواده تاگندهات یهودی بودند و کشورشان را که تحت اشغال هیتلر در آمده بود به مقصد ونزوئلا ترک کردند. این خانه ابتدا توسط گشتاپو اشغال و غارت شد، سپس مدتی از آن به عنوان مدرسه رقص استفاده شد و پس از آن به بیمارستان کودکان تغییر کاربری داده شد و سرانجام در سال ۱۹۴۴ انفجار بمبی در حیاط آن آسیب زیادی به خانه وارد کرد. در سال ۱۹۳۰ گریت تاگندهات برای پس گرفتن املاک همسرش به آلمان بازگشت. به وی پیشنهاد داده شد که خانه را به دولت هدیه کند تا به بهترین شکل تعمیر و بازسازی شود. هم اکنون این بنا با اهمیت‌ترین بنای میس وندر روهه در اروپا محسوب می‌شود و از آن به عنوان موزه و گالری استفاده می‌شود.

اوایل سال ۱۹۳۸ میلادی، زمانی که خانه آبشار اثر فرانک لوید رایت تازه شهرت یافته بودع آلوار آلتو برای ساخت مجدد «ویلا مایرا»‌از آن الهام گرفت. حتی گفته می‌شود آلتوپس از آشنایی با پروژه رایت از مشتریان خود خواست که ویلا را بر روی نهری که در اراضی آنها واقع بود بنا کنند. تاثیر خانه آبشار بر پروژه آلتو در اجزایی مانند تراس‌های بیرون زده جسورانه و طبقه زیرزمین که در معماری آن از فرم مواج نهر و صخره‌ها الهام گرفته شده کاملاً آشکار است.

در سال ۱۸۷۷ پدر بزرگ مایرا خانه‌ای چوبی در آن منطقه ساخت، بعدها پدر مایرا خانه دیگری به سبک آرت نوو در آن ارضی ساخت که هر دو خانه نمونه‌هایی ارزشمندی در زمان خود بودند. ویلای جدید نیز که به عنوان خانه تابستانی مورد استفاده قرار می‌گرفت، نگاه جدید مالکان اش را به زندگی مدرن نشان می‌داد. آلتو در اواخر سال ۱۹۳۷ با هدف گسترش و بازسازی بناهای موجود شروع به کار کرد و کار فرمایانش به وی آزادی کامل دادند. پیشنهاد اولیه آلتو خانه‌ای روستایی به سبک و سیاق خانه‌های بومی آن منطقه بود اما مالکین بنای مدرن تری می‌خواستند که با زندگی آن دوره همخوانی داشته باشد.

نام پروژه: Tugendhat House

معمار: Ludwig Mies van der Rohe

موقعیت بنا: Brno- Czech Republic

زمان ساخت: ۱۹۲۸